Ποντιακή Γενοκτονία: Οφείλουμε όλοι να θυμόμαστε.

Ποντιακή Γενοκτονία: Οφείλουμε όλοι να θυμόμαστε.

Γράφει η Τζένη Βαμβακά

Με ευκαιρία κάποιες εκδηλώσεις τιμής και μνήμης με τίτλο «Το Ποντιακό ως Ευρωπαϊκό Ζήτημα. Η 19η Μαΐου Ευρωπαϊκή Ημέρα Μνήμης όλων των θυμάτων του Κεμαλισμού» ας κάνουμε μια μικρή αναδρομή στο παρελθόν

Στις 19 Μαΐου, 1919 με την αποβίβαση του Κεμάλ Ατατούρκ στη Σαμψούντα, άρχισε η δεύτερη και σκληρότερη φάση της Ποντιακής Γενοκτονίας. Υπάρχουν συγκλονιστικές μαρτυρίες από το ταξίδι της προσφυγιάς, από την προσπάθεια για επιβίωση και από την έλευση στη "νέα πατρίδα" σε διάφορα sites.

Η γενοκτονία των Ποντίων είναι αναγνωρισμένη ως τέτοια επισήμως από τέσσερα κράτη, την Ελλάδα με νόμο του 1994 (με μεγάλη ομολογουμένως καθυστέρηση), τη Σουηδία με υπερψήφιση στο Σουηδικό κοινοβούλιο στις 11 Μαρτίου 2010, την Αρμενία τον Μάρτιο του 2015, μαζί με τη γενοκτονία των Ασσυρίων και την Ολλανδία, μαζί με τη γενοκτονία των Αρμενίων και Ασσυρίων, στις 9 Απριλίου 2015.

 Από την άλλη πλευρά, το Τουρκικό κράτος αρνείται κατηγορηματικά μέχρι σήμερα πως υπήρξε γενοκτονία και αποδίδει τους θανάτους σε παράπλευρες απώλειες πολέμου, στον λιμό που προέκυψε από την εισβολής των Ρώσων στη βόρεια Τουρκία και σε εμφύλιες αναταραχές.

Το 1923 σύμφωνα με την Συνθήκη της Λωζάνης, πραγματοποιήθηκε ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων και μέσα στη συμφωνία της συνθήκης περιλαμβανόντουσαν και οι χριστιανοί (ελληνόφωνοι ή μη) κάτοικοι του Πόντου, όπως και αυτοί της υπόλοιπης Μικράς Ασίας. Η πλειονότητα των Ποντίων προσφύγων που ήρθαν τότε στην Ελλάδα εγκαταστάθηκε στις περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης ενώ πολλοί κατέφυγαν στην ΕΣΣΔ. Οι Πόντιοι που είχαν αλλαξοπιστήσει προς το Ισλάμ παρέμειναν στη Τουρκία.

Επίσης, με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, το μεγαλύτερο μέρος από το σχεδόν μισό εκατομμύριο Ελληνοπόντιων και Μαριανουπολιτών της Σοβιετικής Ένωσης κατέφυγε στην Ελλάδα. Η κατάσταση για αυτούς υπήρξε ακόμη δυσχερέστερη, καθώς με την εγκατάστασή τους στην Ελλάδα περιθωριοποιήθηκαν κοινωνικά με τον αντιποντιακό ρατσιμό να ανθίζει εκ νέου. 

Το αδόκιμο εθνικό επίθετο "ρωσοπόντιος" είναι δείγμα της απαξιωτικής και απορριπτικής στάσης των ελλαδιτών μπροστά στους νεοαφιχθέντες, που υιοθετήθηκε και από απογόνους των Πόντιων και Μικρασιατών προσφύγων του 1922.

Και επαναλαμβάνω να μην έχουμε κοντή μνήμη. Το Φεβρουάριο του 1994 η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη της 19ης Μαϊου ως Ημέρας Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στο μικρασιατικό Πόντο την περίοδο 1916-1923.

Η αναγνώριση αυτή, παρ όλη την εβδομηκονταετή καθυστέρηση, δικαίωσε ηθικά τον ποντιακό ελληνισμό και συνέδεσε το σύγχρονο ελληνισμό με την ιστορική του μνήμη.

Από την άλλη πλευρά  η γειτόνισσά μας η  Τουρκία με ανακοίνωσή της, υποστηρίζει ότι «οι δραστηριότητες που πραγματοποιούνται και φέτος στην Ελλάδα με αφορμή την δήθεν ημέρα μνήμης των Ποντίων, στηρίζονται σε ισχυρισμούς που δεν συμβαδίζουν με την ιστορική πραγματικότητα και σε ηθικώς προβληματική στάση που στερείται επιστημονικής βάσης».

Όμως οι μαρτυρίες από ανθρώπους που έζησαν τους βιασμούς γυναικών, τους ξυλοδαρμούς και  δολοφονίες παιδιών - που έχουν καταγραφεί σε βιβλία ντοκουμέντα  - αποδεικνύουν τον σχεδιασμό της φρίκης και δείχνουν πως το ολοκαύτωμα αυτό δεν πρέπει να λησμονηθεί. Η λήθη είναι η μεγαλύτερη ύβρις, ιδιαίτερα όταν προέρχεται από τα εγγόνια των μαρτύρων.

Οφείλουμε όλοι να θυμόμαστε. Οφείλουμε όλοι να τιμούμε, πάντοτε με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.